واكنش بافت پيوند عليه ميزبان ناشي از انتقال خون ( TA-GVHD) :
اين بيماري به علت تزريق فرآورده هاي خوني آلوژن حاوي لنفوسيت هاي صلاحيت دار ايمني كه به وسيله سيستم ايمني فرد گيرنده دفع نمي گردد ايجاد مي شود .اين لنفوسيت هاي آلوژنيك پيوندي تكثير يافته و افزايش مي يابند و به مغز استخوان ، پوست ، كبد و دستگاه گوارش هجوم مي برند و سبب بيماري بافت پيوند عليه ميزبان ناشي از تزريق خون مي گردند . اين بيماري در اكثر موارد كشنده است .عوامل متعددي مانندژنتيك ،سيستم ايمني گيرنده ها،درجه تشابه HLA ما بين اهدا كننده و گيرنده ،تعداد لنفوسيت هاي فعال تزريق شده ،نقص ايمني سلولي و اپيدميولوژي در بروز واكنش بافت پيوند عليه ميزبان ناشي از انتقال خون موثر هستند.پديده TA – GVHD يك تا دو هفته بعد از تزريق فرآورده هاي سلولي حاوي لنفوسيت هاي صلاحيت دار ايمني به افراد پرخطر شروع مي شود . تب معمولا اولين تظاهر بوده و طي 2 تا 3 روز بعد بثورات پوستي ماكولوپاپولر قرمز رنگ برروي صورت و تنه ايجاد مي گردد.
برای جلوگیری از بروز بیماری TA-GVHD تنها و ایمن ترین راه، استفاده از خون پرتو دیده در هنگان تزریق می باشد. در این روش، کیسه های خونی تحت تابش اشعه گاما ساطع شده از سورس سزیم 137 قرار می گیرند تا کلیه T-Lymphocyte آن منفعل شود.
امروزه در کشورهای توسعه یافته به طور متوسط 15 درصد خون تولید شده در مراکز انتقال خون تحت تابش پرتو گاما قرار می گیرند. بیش از 1900 مرکز انتقال خون در کشورهای اتحادیه اروپا، آمریکا، کانادا و ژاپن، برای تولید خون اشعه دیده از دستگاههای تابش دهنده خون و فرآورده های خونی (گاما سل) محصول کمپانی Best Theratronics با چشمه سزیم 137(Cs-137) استفاده می کنند. این کمپانی کانادایی به عنوان اولین تولید کننده تکنولوژی گاماسل در دنیا از سال 1970 میلادی تاکنون در این زمینه فعالیت می نماید.
نکات قوت دستگاه گاماسل GC Elan 3000
- تکنولوژی بکار رفته در تابش : کنیستر متحرک سورس ثابت
- زمان تابش دهی در هرسیکل کاری : 4.5 Gy/min or 8.5Gy/min
- تعداد کیسه های خونی تابش داده شده در یک ساعت : 52 کیسه
- تعداد سیکل کاری در صورت قطع برق : 20
- وزن دستگاه : 1479 کیلوگرم
سورس رادیواکتیو دستگاه گاماسل ثابت بوده در نتیجه دچار خرابی های ناشی از قطعات مکانیکی و موتورهای متحرک نخواهد شد، در نتیجه برای کاربر و مهندسان تعمیر دستگاه مشکل پرتو بینی ایجاد نخواهد کرد. در مقابل دستگاههایی که دارای سورس متحرک هستند با کوچکترین خطا در سیستم مکانیکی، به دلیل ملاحظات حفاظت در برابر اشعه، دستگاه از مدار خارج می گردد.
تکنولوژی تابش پرتو، استفاده از سورس ثابت و میله ای به جای سورس متحرک ونقطه ای، همچنین صفحه نمایش ساده در دستگاههای گاماسل باعث شده خرابی این دستگاه بسیار پایین باشد شاهد این ادعا دستگاه گاماسل Elite 1000 مستقر در بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان دکتر شریعتی تهران می باشد که در مارس 1988 نصب شده و به تازگی وارد 28 امین سال فعالیت خود می گردد.
